Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2013

Επιστημονικό Συνέδριο : Εκκλησία και Αριστερά


           Την περασμένη Τρίτη και Τετάρτη (22-23 Ιανουαρίου) διοργανώθηκε από το Τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον επιστημονικό συνέδριο με τίτλο «Εκκλησία και Αριστερά». Το συνέδριο τέθηκε υπό την αιγίδα της Πρυτανείας του ΑΠΘ, σε συνεργασία με την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, έχοντας την υποστήριξη των Ι. Μητροπόλεων Θεσσαλονίκης, Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως, Λαγκαδά Λιτής και Ρεντίνης, καθώς και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
            Το ενδιαφέρον για το συνέδριο δεν περιορίσθηκε στο γενικό θέμα, αλλά εντάθηκε μέσα από τις επτά συνεδρίες, οι οποίες είχαν τα ακόλουθα ειδικά θέματα: «Η Βασιλεία του Θεού και η λαϊκή εξουσία : Ιστορικές επισημάνσεις από τις παράλληλες πορείες Εκκλησίας και Αριστεράς στον 20ό και 21ο αιώνα», «Θρησκευτικά σύμβολα και θρησκευτικότητα στον δημόσιο χώρο», «Θέματα εκκλησιαστικής περιουσίας και μισθοδοσίας κλήρου», «Εκκλησία και Αριστερά εν μέσω κρίσης : Δράσεις έναντι των κοινωνικών προβλημάτων», «Εκκλησία και Αριστερά έναντι του μεταναστευτικού ζητήματος», «Ο σύγχρονος λόγος της Εκκλησίας και της Αριστεράς : Από τη συγκρουσιακή στη συνεργατική ρητορική», «Η Θρησκευτική Εκπαίδευση στο σύγχρονο ελληνικό σχολείο». Ομιλητές ήταν Μητροπολίτες και άλλοι κληρικοί, Καθηγητές Πανεπιστημίου, Βουλευτές και μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και του Πολιτικού Γραφείου του ΣΥΡΙΖΑ.
            Τόσο ο τίτλος του θέματος όσο και οι ιδιότητες των ομιλητών έδωσαν στο συνέδριο εκτός από τη θεολογική και μια πολιτική και κοινωνική δυναμική. Αυτό τη στιγμή που, σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ Χρυσόστομο Σταμούλη, «οι  σχέσεις της Εκκλησίας με την Αριστερά στην Ελλάδα έρχονται από μια σκοτεινή μήτρα. Στηρίζονται σε αδιάψευστες ιστορικές πράξεις, σε ανομίες και αστοχίες, που έχουν χαράξει ανεπανόρθωτα το κοινό σώμα, αλλά και σε ένα πλήθος προκαταλήψεων και παρεξηγήσεων –αποτέλεσμα  απουσίας διάθεσης ανοικτού διαλόγου–, που μεγιστοποιεί το χάσμα που επέβαλε η αγριότητα της Ιστορίας». Ο ίδιος δήλωσε ότι σκοπός αυτής της συνάντησης Εκκλησίας και Αριστεράς είναι «να αξιοποιήσει τις συνέπειες ενός πολιτισμού της σάρκωσης, ο οποίος συγκροτείται στη βάση της κένωσης του  εαυτού και στην πρόσληψη του εντελώς διαφορετικού». Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος κατά την προσφώνησή του διευκρίνισε ότι ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος δεν παρέστη στο συνέδριο «λόγω υπηρεσιακών αναγκών και πολλών άλλων εκτάκτων υποχρεώσεων στην πρωτεύουσα». Ο ίδιος αναφερόμενος στις προοπτικές του συνεδρίου τόνισε ότι «Προσωπικώς πιστεύω στην “καλὴ καγαθή” διάθεση συγκεκριμένων προσώπων, που συνεζήτησαν και συνωμολόγησαν».
            Παρόλα αυτά οι αντιδράσεις των Ιεραρχών για το συνέδριο δεν ήταν ομόθυμες. Την αντίθεσή του για τη διοργάνωση του συνεδρίου εξέφρασε ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Αμβρόσιος, ο οποίος δήλωσε ότι «από την πρώτη στιγμή, κατά την οποία ανακοινώθηκε το Συνέδριο αυτό, νοιώσαμε ένα μεγάλο πόνο στην ψυχή μας. Ένα πόνο ψυχής μόνο και μόνο, διότι η Εκκλησία, άθελά της ίσως, σε μια κρίσιμη ώρα για την πορεία του Έθνους, έρχεται να προσφέρει πιστοποιητικά νομιμοφροσύνης στο χώρο της Αριστερής Κουλτούρας και να πριμοδοτήσει την πορεία του Αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ προς την Εξουσία!». Ο ίδιος αναρωτήθηκε αν η Διοίκηση της Εκκλησίας αποφάσισε από μόνη της «να συμμετάσχει σε ένα τέτοιο Συνέδριο, ή μήπως έλαβε εντολές από εξωεκκλησιαστικούς -πολιτικούς- παράγοντες της ημεδαπής ή της αλλοδαπής».
            Από τα παραπάνω καθίσταται σαφές ότι το εν λόγω συνέδριο κατάφερε να προκαλέσει τη διατύπωση πολλών διαφορετικών αντιμαχόμενων απόψεων γύρω από το επίμαχο θέμα των σχέσεων Εκκλησίας και Αριστεράς. Μέσα από την ανάλυση των διατυπωμένων απόψεων και την κριτική που θα ασκηθεί σ’ αυτές, καλό θα ήταν να καταδειχθεί ο διαχρονικά ευεργετικός ρόλος της Εκκλησίας στην κοινωνία και να προκύψει ένας γόνιμος διάλογος, ο οποίος θα οδηγήσει στο κάλεσμα του Χριστού για Ειρήνη και Αγάπη.

Δευτέρα 21 Ιανουαρίου 2013

Οι Χριστιανοί κατά της κατάργησης της αργίας της Κυριακής


         Η πρόθεση της Κυβέρνησης να δώσει στα καταστήματα έως 250 τ.μ. τη δυνατότητα λειτουργίας κατά τις Κυριακές προκαλεί πολλές αντιδράσεις, έστω και αν θα γίνεται προαιρετικά. Εκτός από τις αναμενόμενες αντιδράσεις σε πολιτικό και συνδικαλιστικό επίπεδο, αντιδράσεις έχουμε σε θεολογικό επίπεδο καθώς αντίθετη άποψη εξέφρασαν η Ορθόδοξη Εκκλησία και οι Ρωμαιοκαθολικοί της Ελλάδας.
            Συγκεκριμένα, ο Μητροπολίτης Μονεμβασίας και Σπάρτης Ευστάθιος, εκφράζοντας την κοινή συνείδηση της Ιεραρχίας τονίζει «ότι το μέτρο αυτό προσβάλλει και βεβηλώνει κατάφωρα την ιερότητα της Κυριακής, που είναι η Μεγάλη Γιορτή του αναστημένου Κυρίου μας, και καταργεί έναν χριστιανικό θεσμό εδραιωμένο στη συνείδηση και την Παράδοση του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας». Ο ίδιος τεκμηριώνει θεολογικά την άποψή του με την αναφορά του στην 6η Οικουμενική Σύνοδο, η οποία καθιέρωσε την Κυριακή ως «τελεία αργία», δηλαδή ημέρα αφιερωμένη στον Χριστό, αλλά και στον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, ο οποίος έλεγε χαρακτηριστικά ότι «εκείνο το κέρδος που γίνεται την Κυριακήν είναι αφωρισμένο και κατηραμένο». Ο Μητροπολίτης Ευστάθιος έθιξε επίσης και την κοινωνική παράμετρο του μέτρου, καθώς τις Κυριακές η οικογένεια μπορεί να συγκεντρωθεί και να περάσει αρκετές ώρες μαζί, γεγονός που συμβάλλει στη σύσφιξη των μελών της.
            Παρόμοια επιχειρηματολογία ανέπτυξαν και οι Έλληνες Ρωμαιοκαθολικοί. Συγκεκριμένα, η «Ιερά Σύνοδος της Καθολικής Ιεραρχίας Ελλάδος» σε ανακοίνωσή της (8 Ιαν 2013) τονίζει ότι «λέει όχι στην κατάργηση της αργίας της Κυριακής, διότι μια τέτοια απόφαση αγγίζει όχι μόνο τη διάσταση της χριστιανικής ταυτότητας αλλά και τον ίδιο τον άνθρωπο, υποβιβάζοντάς τον σε άψυχη μηχανή που παράγει αδιαφορώντας για όλες τις πανανθρώπινες πνευματικές αξίες και προσβάλλοντας τον θεσμό της Οικογένειας».
            Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι τα θεολογικά επιχειρήματα με τα οποία τεκμηριώνεται η χριστιανική αντίθεση στην κατάργηση της αργίας της Κυριακής δεν έχουν έναν αυστηρά ομολογιακό χαρακτήρα αλλά είναι διομολογιακά, δηλαδή εκφράζουν το σύνολο των Χριστιανών. Άλλωστε, ούτε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έχει ψηφιστεί νόμος για την κατάργηση της αργίας της Κυριακής.

Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2013

2η ΟΣΣ ΟΡΘ-50


Το ερχόμενο Σάββατο 12 Ιανουαρίου 2013, στις 11.00 στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (Εγνατίας 156), στην αίθ. 4, θα λάβει χώρα η 2η Ομαδική Συμβουλευτική Συνάντηση (ΟΣΣ) της Θεματικής Ενότητας ΟΡΘ-50 Θ1 του ΕΑΠ.

Τετάρτη 2 Ιανουαρίου 2013

Η εορτή των Χριστουγέννων


Οι ημέρες που διανύουμε είναι ημέρες εορτής και χαράς, οι οποίες συνδέονται άρρηκτα με την εορτή της γέννησης του Σωτήρα Ιησού Χριστού. Η ενανθρώπιση του Υιού και Λόγου αποτελεί την ολοκλήρωση του σχεδίου του Θεού για την άρση των συνεπειών της πτώσης του ανθρώπου. Γι’ αυτό η γέννηση του Χριστού αποτελεί κομβικό σημείο για τους Ορθοδόξους, ενώ η σημασία της αποτέλεσε το περιεχόμενο μιας από τις μεγαλύτερες εορτές για την Εκκλησία, της εορτής των Χριστουγέννων.
Τις ημέρες αυτές ελάχιστοι ίσως εμβαθύνουν στη σημασία της εορτής καθώς δίνεται έμφαση στον τρόπο εορτασμού. Γι’ αυτό τα χριστουγεννιάτικα μηνύματα των ανά τον κόσμο Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών επιχειρούν να επαναφέρουν τους πιστούς στην ουσία της εορτής. «Αρχίζουμε μοιραζόμενοι μαζί με τον Χριστό την δική μας οδύνη και μαθαίνοντας από αυτόν πως να είμαστε σε μέθεξη και κοινωνία με την οδύνη των άλλων. Δεν πρόκειται για αίσθηση, αλλά για πραγματικότητα πέρα για πέρα καινή, που έρχεται να προσφέρει ευφροσύνη στην ολόφωτη αυτή νύχτα της Βηθλεέμ», τονίζει στο μήνυμά του ο Μητροπολίτης Ταλίν και Εσθονίας Στέφανος.
Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος Β΄ συνέδεσε τη γέννηση με τη δράση του Χριστού, δίνοντας μια ευρύτερη διαχρονική κοινωνική διάσταση. Συγκεκριμένα, ο Πατριάρχης τόνισε μεταξύ άλλων ότι «το παράδειγμα του Ιησού Χριστού που αγκάλιασε τους καταφρονημένους, προσέφερε φιλοξενία προς τους ξένους και αποδέχτηκε τους άλλους ας γίνει πηγή έμπνευσης για τη δική μας κοινωνική συμπεριφορά προς όσους έχουν ανάγκη φιλοξενίας. Στις μέρες μας οφείλουμε να κάνουμε πράξη την φιλοξενία όχι μόνο ως παροχή βοήθειας προς τους άλλους».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος στο μήνυμά του για τα Χριστούγεννα συνέδεσε τη γέννηση του Χριστού με την αγάπη και την ειρήνη. Οι εν λόγω αρετές θα πρέπει να αναπτυχθούν για σταματήσουν τα δεινά του πολέμου και το κοινωνικό κακό, το οποίο εμφανίζεται ως οικονομική κρίση. Ο Πατριάρχης δίνει έμφαση στην ηθική βελτίωση κάθε ανθρώπου, η οποία θα γίνει ο ουσιαστικός παράγοντας υπέρβασης της δύσκολης κατάστασης που βιώνουμε σήμερα. Στο πλαίσιο αυτό τονίζει ότι η «οικονομική κρίσις, είναι κατ’ ουσίαν απότοκος της ηθικής κρίσεως».
            Ευχόμαστε να υπάρξει πράγματι αυτή η προσωπική ηθική πρόοδος κάθε ανθρώπου, έτσι ώστε η κοινωνία μας να καταστεί καλύτερη σε κάθε τομέα. Στο πλαίσιο αυτό καλούμαστε σε προσωπικό επίπεδο να ανακαλύψουμε εκ νέου το νόημα της εορτής των Χριστουγέννων.